ТР Министрлар Кабинетында узган брифингта билгеләнеше буенча файдаланылмый торган җир кишәрлекләрен милекчеләреннән тартып алырга мөмкин булган яңа закон турында сөйләделәр
Россиядә җир кишәрлекләрен милекчеләрдән тартып алырга мөмкин булган яңа закон эшли башлады, әгәр алар билгеләнеше буенча файдаланылмаса яки әйләнә-тирә мохиткә зыян китерсәләр. Шул ук вакытта мондый кишәрлекләрнең милекчеләренә җирне тәртипкә китерү өчен өч ел вакыт бирелә. Бүген Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетында узган брифингта яңалыктан кемнәр зыян күрәчәге, кемнәрне яклавы турында фикер алыштылар.
2025 елның 1 мартында үз көченә кергән яңа закон нигезендә Россиядә җир кишәрлекләрен үзләштерү срогы өч ел тәшкил итә. Димәк, әгәр милекче шунда ук җирне тиешенчә куллана алмый икән, аңа кишәрлекне тәртипкә китерү өчен өстәмә вакыт бирелә. Бу хакта Росреестрның Татарстан буенча идарәсе җитәкчесе урынбасары Лилия Борһанова сөйләде.
Аның сүзләренчә, өч ел дәвамында милекче кишәрлекне максатчан файдаланмаган өчен аңа штраф салыначак яки ул административ җаваплылыкка тартылмаячак. Әмма бу срок узгач, әгәр дә кишәрлек үзләштерелмәгән булса, милекче аны билгеләнеше буенча файдалана башларга тиеш.
"Кешегә бу җир кишәрлеген үзләштерү һәм киләчәктә аны куллана башлау өчен өстәмә өч ел бирелә. Өстәвенә, бу өч елда милекчене җирдән максатчан файдаланмаган өчен җаваплылыкка тартырга ярамый», – дип ачыклык кертте Лилия Борһанова. Алдагы нормалардан аермалы буларак, яңа закон җирләрне тәртипкә китерү өчен конкрет сроклар кертә, дип өстәде ул.
"Яңа закон беренче мәртәбә җир кишәрлеген үзләштерү, ягъни җир кишәрлеген файдалануга яраклы хәлгә китерү һәм рөхсәтләргә туры китерү турында сөйли", - дип ассызыклады Лилия Борһанова.
Үз чиратында ТР Җир һәм мөлкәт мөнәсәбәтләре министры Азат Кадыйров билгеләп үткәнчә, Россия Граждан кодексы җир кишәрлеген файдалану законнарны бозса, аерым алганда, әгәр ул максатчан билгеләнеш буенча файдаланылмаса яки аны куллану җирләрнең уңдырышлылыгын сизелерлек киметсә яки әйләнә-тирә мохиткә зыян китерсә, милекчедән тартып алынырга мөмкин.
Ягъни яңа закон хуҗасыз җирләрне алырга мөмкинлек бирми, ә милекчеләргә аны тәртипкә китерергә һәм билгеләнеше буенча файдалана башларга вакыт бирә.
Лилия Борһанова сүзләренчә, закон үз кишәрлекләрен объектив рәвештә тәртипкә китерә алмаган милекчеләрне яклый. Бу акча җитмәү, табигый шартлар яки башка факторларга бәйле булырга мөмкин. Мондый очракларда милекчеләр кишәрлекне таләпләргә туры китерү өчен кичектерергә һәм өстәмә вакыт алырга хокуклы.
Шул ук вакытта, Татарстан Республикасы буенча Россреестр башлыгы урынбасары аңлатканча, әгәр кишәрлеккә милек хокукы 2025 елның 1 мартына кадәр барлыкка килгән икән, үзләштерү өчен срок шушы көннән башлана. Закон үз көченә кергәннән соң милек хокукын теркәгән хуҗалар өчен срок күчемсез милеккә хокукларны теркәү мизгеленнән санала. Шул ук вакытта закон җирле халык өчен пычрануга һәм проблемаларга китерә торган җирне аңлы рәвештә билгеләнеше буенча кулланмаган хокук бозучылар белән көрәшергә ярдәм итәчәк. Алар, мәсәлән, еш кына ташландык җирләрдән зарланалар.
Моннан тыш, кайбер очракларда ташландык җирләр районнарда санитария шартларының начараюына һәм муниципаль хакимиятләр өчен өстәмә проблемалар тудырырга мөмкин. Моннан тыш, мондый кишәрлекләрнең хуҗалары бакча һәм яшелчәчелек ширкәтләренә әгъзалык взносларын түләмиләр.
Билгеләнеше буенча файдаланылмый торган мондый җир кишәрлекләре территорияләр үсешен акрынайта, шул исәптән инфраструктура оештыруны һәм авыл хуҗалыгын алып баруны кыенлаштыра.
Лилия Борһанова шулай ук 1 марттан күчемсез милектән теркәлмичә файдаланырга ярамый торган яңа закон үз көченә керде, дип билгеләп үтте. "Төзедең икән - рәсмиләштер. Милекне рәсмиләштермичә файдаланырга ярамаячак", - дип белдерде Борһанова.
Моннан тыш, үзгәрешләр сату-алуга да кагыла. Хәзер участокны территорияне алдан манламыйча сатарга ярамый.
Тагын бер яңалык Росреестрны цифрлаштыруга бәйле: юридик затлар кадастр исәбенә һәм күчемсез милек хокукларын теркәүгә бары тик электрон рәвештә генә гариза бирергә тиеш. Искәрмәләр крестьян хуҗалыклары, бакчачылык ширкәтләре, торак милекчеләре ширкәтләре, шулай ук гараж, торак һәм торак-төзелеш кооперативлары өчен каралган. Бу категорияләр документларны кәгазьдә 2026 ел башына кадәр тапшыра ала.