Росприроднадзорда Казандагы Химик урамындагы полигоннан ис кайчан юкка чыгачагын аңлаттылар
Бүген Казанның Химик урамындагы чүп полигонына туфрак һәм балчык китерәләр. Тиздән аннан ис юкка чыгарга тиеш. Бу хакта Татарстан Министрлар Кабинетында узган брифингта табигатьтән файдалану өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең Идел-Кама төбәкара идарәсе җитәкчесе Фаяз Шакиров хәбәр итте.
«Анда чыннан да ис бар, ләкин ул чыга торган көннәр саны кимеде. Хәзерге вакытта полигонны күмү эшләре дәвам итә. Якын арада ул туктар дип өметләнәбез", - дип билгеләде ул. Аның сүзләренчә, шундый ук проблема «Восточный» полигонының беренче картасын рекультивацияләү вакытында булган, әмма ул грунт катламы белән күмелгәннән соң хәл ителгән.
Химик урамындагы полигонны рекультивацияләүгә килгәндә, Шакиров сүзләренчә, законнар буенча ул эксплуатация тәмамланганнан соң бер ел эчендә тәмамланырга тиеш, әмма хәзер финанслау мәсьәләсе кискен тора. Татарстанның терлекчелек предприятиеләренең әйләнә-тирә мохитне саклауга мөнәсәбәте соңгы елларда уңай якка үзгәрде, дип хәбәр итте брифингта Фаяз Шакиров.
"Татарстанның терлекчелек комплексларының әйләнә-тирә мохитне саклауга карашы тамырдан үзгәрде. Хәзер калдыклар тулысынча зарарсызландырыла һәм ашламага әверелә. Аларны саклауга таләпләр катгыйланды", - дип билгеләде ул. Аерым алганда, республиканың эре кошчылык фермаларының берсе бөтенроссия дәрәҗәсендәге калдыкларны зарарсызландыру өчен махсус полигон төзегән. 2025 ел башыннан Росприроднадзорның Идел-Кама идарәсе әйләнә-тирә мохиткә зыян китерү сәбәпле 619 административ эш кузгаткан, явыз хокук бозучыларга әйләнә-тирә мохиткә зыян китерү факты буенча 214 млн сумлык 30 штраф салынган. Хокук бозучылар арасында: 22,2 млн сумлык биш зыян китергән "Татнефть", 3 млн сумлык зыян китергән "Әлмәт-Водоканал", 2,8 млн сумлык тирәлеккә зыян китергән "Алабуга" СПТ МИЗ. Мондый мәгълүматларны Фаяз Шакиров китерде. Ел башыннан зыянны «ПК Возрождение» ҖЧҖ (30 млн сум), «Татнефть» (4,5 млн), «ЗВКС» АҖ (Зеленодольск районы) каплаган инде. Шул ук вакытта 2024 елда административ хокук бозу турында 781 беркетмә төзелгән, ә зыян 5 миллиардка күрсәтелгән (аларның яртысын диярлек Түбән Кама районыннан «БэстХим» компаниясе" тәэмин иткән).
2024 елда «Сервис-Экология» ҖЧҖ Менделеевск районында шламны рөхсәтсез туплаган өчен 39,5 млн сумлык зыянны каплаган. Түләтелгән акчалар хисабына бөтен шәһәр буйлап агачлар киселгән, 200 агач утыртылган, Тойма елгасы үзәне өлешчә чистартылган. Узган ел 21,5 млн сумны «Татфлот" СК" АҖ түләгән, 10 млн сумны «Татнефть» түләгән. 2024-2025 елларда Казанның төньяк зонасында атмосфера һавасының пычрануы факты буенча федераль күзәтчелеккә эләгүче эре предприятиеләргә карата берничә күчмә тикшерү уздырылган. Болар-«ПЖКХ» ИК, «Казаноргсинтез», «Ак Барс» кошчылык комплексы, Казан авиация заводы, «КМПО» АҖ, «Каздорстрой» ААҖ һәм «УЭТП-НКНХ» ААҖ. Барлык әлеге предприятиеләргә күрсәтмәләр бирелгән. 2025 елга «Казаноргсинтез» ГАҖне планлы тикшерү билгеләнгән.
Фаяз Шакиров әйтүенчә, табылган төп хокук бозулар документларны рәсмиләштерүгә бәйле: рөхсәт документлары булмау, пычрану чыганакларына инвентаризация дөрес үткәрелмәү. Шулай итеп, кайбер чыганаклар исәпкә алынмый, димәк, аларга карата җитештерү экологик контроле үткәрелми.