Гүзәл Удачина: “Алкоголизм һәм асоциаль яшәү рәвеше – Татарстанда ятимнәр барлыкка килүнең төп сәбәбе”
Алкоголизм һәм асоциаль яшәү рәвеше – ТРда ятимнәр барлыкка килүнең төп сәбәбе. Бу хакта бүген ТР Министрлар Кабинетында республикада балалар хокукларын һәм мәнфәгатьләрен тәэмин итүне яхшырту эшчәнлегенә багышланган брифингта ТРда Бала хокуклары буенча вәкаләтле Гүзәл Удачина белдерде.
Балалар омбудсмены сүзләренә караганда, Татарстанда ятимлек проблемасы актуаль кала. 2011 елдан алып республикада «Видеопаспорт» проекты гамәлгә ашырыла, ул ятим балаларны гаиләләргә урнаштыруда ярдәм итүдә өстәмә мөмкинлек бирә.
“Республикада ятим балалар саны, шул исәптә гаиләдә тәрбияләнүче ятимнәр вәзгыяте, имин дип бәяләнә. Хәзергә республикада барлыгы 12 мең ятим бар, алар тиешле учреждениеләрдә яши. Бу балаларны гаиләгә урнаштыруда төп проблема - аларның күп балалы гаиләдән булуы яки өлкәнрәк яшьтә, шулай ук сәламәтлек буенча проблемалары бар. Андый балаларны урнаштыру өчен өстәмә тырышлык кирәк. «Видеопаспорт» проекты моны эшләү мөмкинлеге бирә. Аның кысаларында ятим бала турында 40 минутлык фильм төшерү мөмкинлеге каралган, ул федераль порталда урнаштырыла. Һәр потенциаль ата-ана бала белән читтән торып таныша ала”, - дип сөйләде Г.Удачина.
ТР Президенты ярдәме белән бу проектны биш ел буе чынга ашыруда 256 баланың видеопаспорты ясалган, бу эшкә 22,3 млн. сум тотылган. Аларның 186сы гаиләләргә урнаштырылган. Быел тагын 50 видеопаспорт төшереләчәк.
Ятимлекне кисәтү буенча икенче проект “Аеклык ноктасы”. Нотыкчы сүзләренчә, 12 мең баланың 75 проценты, әти-әниләре исән килеш, - ятим. Аларның 80 проценты, әти-әниләрен алкогольгә бәйлелек һәм асоциаль яшәү рәвеше алып барган өчен ата-ана хокукыннан мәхрүм итү нәтиҗәсендә, ятим статусын йөртә. Республикада ятимлекнең төп сәбәпләре нәкъ менә шул проблемалар. Ел саен 1 мең кеше ата-ана хокукыннан мәхрүм ителә. Шул ук вакытта 2015 елда ата-ана хокукыннан мәхрүм ителүчеләр саны кимүе күзәтелгән.
Проект өчен балигъ булмаган балалы 45 кеше сайлап алынган, алар - Татарстан шәһәрләреннән һәм районнарыннан. Алар алкогольгә бәйлелектән интегә, аларга ана хокукыннан мәхрүм итү янаган. Хатын-кызларга алкоголизмнан дәвалауның инновацион ысулы тәкъдим ителде. ТР Сәламәтлек саклау министрлыгына ТР Министрлар Кабинетының резерв фондыннан «Налтрексон пролонг» даруын сатып алу өчен 5,4 млн сум бүлеп бирелде. Дәвалау алты ай дәвам итте, айга бер тапкыр пациентларга препаратның бер инъекциясе ясалды. Шулай ук алар белән табиб-психиаторлар эшләде.
Г. Удачина сүзләренчә, бүген нәтиҗәләр турында әйтергә мөмкин: 45 хатын-кызның 36 сы тулы дәвалау курсын узды. Нәтиҗәдә ятим калу янаган 98 бала гаиләләрендә яшәүләрен дәвам итә.
Шулай ук Удачина Балалар өчен җәмәгатьчелек кабул итү бүлмәсе турында сөйләде. Бу проектны гамәлгә ашыру барышында ТРда Бала хокуклары буенча вәкаләтле вәкилнең балалар өчен 53җәмәгатьчелек ярдәмчесе барлыкка килгән. Балалар хокукый белем ала һәм башка балаларга да боларны аңлата.